Wat
is
het?
Een vergrote prostaat komt heel veel voor. De meeste mannen
boven de vijftig hebben een prostaatklier die vergroot is. De
officiële naam
voor een vergrote prostaat is prostaathypertrofie, de aandoening is
goedaardig.
Wat zijn de klachten?
Bij
een
vergrote
prostaat
wordt de urinebuis (die door de
prostaatklier loopt) gedeeltelijk dichtgedrukt. Dit proces verloopt
geleidelijk
en kan leiden tot de volgende klachten:
slappere
urinestraal
vaker moeten
plassen
het plassen
begint niet meteen maar ‘moet op gang komen’
nadruppelen na
het plassen
na het
plassen kan het gevoel bestaan dat de blaas nog niet
geheel leeg is.
De
bovenstaande
klachten
zijn
meer aanwezig naarmate er veel
urine wordt geproduceerd. Dit kan komen door relatief veel drinken maar
ook
door het gebruik van ‘plastabletten’ (diuretica) die bijvoorbeeld door
de
cardioloog worden voorgeschreven.
Wat zijn de mogelijke complicaties?
Een
vergrote
prostaat
is
in principe goedaardig en vaak
alleen een lastig probleem. Echter, wanneer de prostaat zó groot
wordt dat de
urinebuis dusdanig versmald wordt dat uitplassen niet meer goed lukt
ontstaat
een groot probleem: wanneer de urine de blaas niet kan verlaten stijgt
de druk
in de nieren waardoor zwelling van de nieren kan ontstaan
(hydronefrose). Het
niet meer goed kunnen uitplassen is dus een reden om snel de huisarts
te raadplegen!
Kleinere
hoeveelheden
urine
die
achterblijven in de blaas
kunnen aanleiding geven tot een bacteriële blaasontsteking
(cystitis). Deze
dient behandeld te worden met antibiotica. Een urineweginfectie kan
‘opstijgen’
richting de nieren en daar een ontsteking veroorzaken (nefritis).
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Er
zal
altijd
een
rectaal
toucher worden uitgevoerd. Dat is
een onderzoek waarbij de arts met de vinger in het anale kanaal voelt
naar de
prostaatklier. Dit wordt gedaan om het oppervlak van de prostaat te
kunnen
beoordelen en zo het verschil te kunnen beoordelen tussen goedaardige
vergroting van de prostaat en prostaatkanker.
Na
verwijzing
naar
de
uroloog wordt vaak ook een echo-onderzoek
uitgevoerd om de vulling van de blaas te kunnen en kan een
onderzoek worden gedaan naar de kracht van de urinestraal (urodynamisch
onderzoek).
Hoe wordt het behandeld?
Geneesmiddelen:
Bij
matig
ernstige
klachten van prostaatvergroting
kan de arts medicijnen voorschrijven die de doorgankelijkheid van de
urineleider door de prostaat vergroten. Deze medicijnen (alpha-1
blokkers zoals
bijvoorbeeld tamsolusine) zorgen voor een ontspanning van de gladde
spiercellen
in de prostaat waardoor de urine doorstroom verbetert.
Operatief:
bij
ernstiger
blokkade
van de urinestroom door de
vergrote prostaat (die ook niet meer verbetert door medicijnen) kan
gekozen
worden voor een operatieve verwijdering van een deel van de prostaat.
Dit kan
gebeuren door een ingreep waarbij door de urinebuis via een soort
schraper een
deel van het overtollige prostaatweefsel wordt verwijderd. Deze
techniek heet
de transurethrale prostatectomie (TURP). Als gevolg van het verwijderen
van het
deel van de prostaat dat de urinestroom in de weg zit is plassen na de
ingreep
weer goed mogelijk. Een nadeel van deze operatie is dat in het vervolg
bij
ejaculatie van sperma dit niet uit de penis komt maar deverkeerde kant richting de blaas
verdwijnt omdat het sluitspiertje dat dit verhindert tijdens de TURP
ingreep
ook beschadigd of verdwenen is.
Lasertherapie:
bij
deze
therapie
wordt met laserlicht een
deel van het overtollige prostaatweefsel verwijderd.
Microgolf
thermotherapie: bij deze therapie wordt door
middel van microgolven vanuit de plasbuis een ddel van het
prostaatweefsel
verhit waardoor de prostaat kleiner wordt en de doorgankelijkheid van
de
plasbuis verbetert.
Waar kan ik terecht?
Goedaardige
prostaatvergroting
is
een
zeer
algemeen voorkomend probleem en elke afdeling urologie
heeft
ervaring met de behandeling ervan. Sommige ziekenhuizen hebben een
speciale ‘prostaatpoli’
waar urologen werkzaam zijn die extra interesse hebben voor
prostaatproblematiek.